Bê bối ở BOT Bắc Thăng Long - Nội Bài

Dự án BOT xây dựng quốc lộ 2, đoạn tránh TP Vĩnh Yên, Vĩnh Phúc do Công ty CP ВОТ Vietracimex 8 làm nhà đầu tư. Vietracimex 8 là công ty con của Vietracimex.

Theo hợp đồng được ký kết với Bộ GTVT, Vietracimex 8 được đặt trạm BOT Bắc Thăng Long - Hà Nội và thu phí từ đầu năm 2011 để hoàn vốn cho dự án ở Vĩnh Phúc, thời gian thu phí là 16 năm 10 tháng 11 ngày.

Dự án BOT Bắc Thăng Long - Nội Bài (Ảnh anninhthudo.vn)

Tuy nhiên, nhiều người dân bức xúc việc trạm đặt ở Hà Nội mà thu cho đường ở Vĩnh Phúc. Từ ngày 18/12/2018 đến 15/3/2019, nhiều lái xe tiếp tục tụ tập để phản đối việc thu phí trở lại đã bị lực lượng chức năng giải tán.

Trước việc người dân bức xúc, UBND TP Hà Nội từng nhiều lần đề nghị Bộ GTVT kiến nghị Chính phủ bỏ trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài.

Lùm xùm tại Dự án Minh Khai City Plaza

Năm 2017, dự án Minh Khai City Plaza dính "lùm xùm" khi nhiều gia đình xung quanh dự án này lên tiếng rằng nhà của họ có nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào do ảnh hưởng từ việc thi công xây dựng Minh Khai City Plaza.

Ngày 14/3/2017, Đội Thanh tra Xây dựng quận Hai Bà Trưng đã phát hiện phía chủ đầu tư (Vietracimex) của dự án chưa xuất trình được bằng cấp, chứng chỉ của các thành viên lãnh đạo của Ban quản lý dự án. Không những vậy, Giấy chứng nhận đầu tư số 01122001030, chứng nhận ngày 23/9/2011 cũng đã hết hạn do chậm tiến độ.

Đến ngày 26/4/2017, Thanh tra Sở Xây dựng Hà Nội cũng đã lập biên bản kiểm tra công tác đảm bảo an toàn lao động và vệ sinh môi trường số 03/BBKT – TTr trên công trường thi công. Tại thời điểm kiểm tra, tổ công tác thấy chưa có biển cảnh báo nguy hiểm và hàng rào tại một số vị trí hố sâu. Chưa có chấp thuận của Sở Xây dựng đối với các cần trục tháp (số 5 và số 6) hoạt động vượt phạm vi công trường. Ngay sau khi kiểm tra tại hiện trường, lực lượng chức năng đã lập biên bản vi phạm hành chính với các lỗi: Nhà thầu thi công công trình vi phạm về an toàn trong thi công xây dựng không có biển báo an toàn (tại vị trí trục ( PX – PW) và ( P6’ – P12’).

Liên tiếp xảy ra sự cố tại các dự án thủy điện

Một dự án khác gây "chấn động" dư luận năm 2014 là sự cố sập hầm Đạ Dâng (Lâm Đồng) do Tổng công ty Vietracimex là chủ đầu tư. Sự cố sập hầm này từng khiến 12 công nhân mắc kẹt.

Khi xảy ra sự cố, chủ đầu tư là Vietracimex bặt vô âm tín và chỉ thực sự xuất hiện khi mọi việc đã "ổn ổn". Cụ thể, ngày 22/12/2014, ông Võ Nhật Thăng chính thức lên tiếng xin lỗi lãnh đạo tỉnh Lâm Đồng và người dân vì đã để xảy ra sự cố. Theo ông Thăng, sự cố xảy ra là bất khả kháng, do yếu tố tự nhiên vì địa chất yếu.

Hầm thủy điện Đạ Dâng, nơi xảy ra vụ sập hầm khiến 12 công nhân mắc kẹt (Ảnh: Thanh Niên)

Đến cuối năm 2017, nhà máy thủy điện Bắc Mê (huyện Bắc Mê, Hà Giang) cũng xảy ra sự cố xả nước hồ chứa làm sạt lở một số đoạn đường trên quốc lộ 34 và khiến nhiều ngôi nhà bị ảnh hưởng.

Theo UBND tỉnh Hà Giang, thủy điện Bắc Mê do Tổng công ty cổ phần thương mại xây dựng Viettracimex làm chủ đầu tư, khởi công tháng 11/2014, dự kiến hoàn thành phát điện trong quý 1/2018.

Đáng nói, qua kiểm tra cho thấy: Tổng công ty cổ phần Thương mại Xây dựng Vietracimex chưa phối hợp với các sở, ngành liên quan và chính quyền địa phương trong việc thực hiện các quy định của pháp luật về đầu tư xây dựng, đất đai, môi trường, tài nguyên nước, điện lực,…

Bên cạnh đó, mặc dù chủ đầu tư chưa được cấp giấy phép hoạt động điện lực nhưng nhà máy thủy điện Bắc Mê đã phát điện thương mại 1 tổ máy từ ngày 14/9/2017 và vận hành truyền tải điện năng từ nhà máy vào lưới điện 220kV khu vực. Việc tích nước, xả nước hồ thủy điện Bắc Mê đã làm sạt lở một số đoạn đường trên quốc lộ 34 (địa phận tỉnh Hà Giang và tỉnh Cao Bằng).

Theo báo Dân Trí, tại Thông báo số 360/TB-UBND ngày 7/12/2017 của UBND tỉnh Hà Giang cho biết: Trong quá trình xây dựng, vận hành nhà máy thủy điện Bắc Mê, Tổng công ty cổ phần thương mại xây dựng Vietracimex vẫn còn một số tồn tại như: Công trình không có giấy phép xây dựng; đơn vị chưa thực hiện việc nghiệm thu và bàn giao mốc giới cho chính quyền địa phương theo quy định; công trình đường dây 220kV đã được vận hành nhưng chưa được cơ quan chuyên môn về xây dựng thẩm định thiết kế; chưa có hợp đồng thuê đất để thực hiện dự án;…

Dự án Hinode City chưa nghiệm thu đã đưa dân vào ở

Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng (Bộ Xây dựng) thông tin về việc kiểm tra công tác nghiệm thu công trình xây dựng đối với dự án Khu văn phòng, nhà ở và nhà trẻ tại số 201 Minh Khai, quận Hai Bà Trưng, TP Hà Nội (tên thương mại là Hinode City).

Dự án Hinode City chưa được nghiệm thu hoàn thành đưa công trình vào sử dụng (Ảnh internet)

Theo đó, Cục khẳng định, dự án Hinode City do Tổng Công ty CP Thương mại xây dựng (Vietracimex) làm chủ đầu tư chưa được nghiệm thu hoàn thành đưa công trình vào sử dụng theo quy định.

Đến ngày 17/3/2020, Cục Giám định có văn bản đôn đốc yêu cầu chủ đầu tư báo cáo việc khắc phục các tồn tại nhưng đến nay chủ đầu tư chưa thực hiện báo cáo theo yêu cầu.

Điều đáng nói là dù chưa có kết quả nghiệm thu hoàn thành công trình nhưng từ cuối năm 2019 chủ đầu tư đã bàn giao căn hộ cho khách hàng về ở trái với quy định.

Trước đó, ngày 24/6/2020, Cục Cảnh sát Phòng cháy, Chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ (PCCC&CNCH) thuộc Bộ Công an đã có quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Vietracimex 103 triệu với các vi phạm về xây dựng. Chủ dự án đã thi công, lắp đặt không đúng thiết kế PCCC được cơ quan chức năng thẩm duyệt; đưa nhà, công trình vào hoạt động khi tổ chức nghiệm thu về PCCC. Thời gian khắc phục vi phạm do Cục CS PCCC & CNCH đã nêu trên là 30 ngày.

Nhiều sai phạm tại nhà máy thủy điện Tà Thàng (Lào Cai)

Nhà máy thuỷ điện Tà Thàng (Lào Cai) do Công ty CP Điện Vietracimex Lào Cai (Công ty thành viên của Tổng Công ty Cổ phần Thương mại Xây dựng Vietracimex) đại diện làm chủ đầu tư.

Theo kết luận thanh tra số 17/KL-TT về việc thanh tra tại Nhà máy thủy điện Tà Thàng (Vietracimex) của Thanh tra tỉnh Lào Cai, nhà máy thuỷ điện Tà Thàng được khởi công xây dựng vào cuối năm 2008, hoàn thành và phát điện hòa lưới vào tháng 10/2013, công suất lắp máy 60MW, điện lượng bình quân đạt 270 triệu KWh.

Nhà máy được xây dựng tại thôn Tà Thàng, xã Gia Phú, huyện Bảo Thắng trong khi đó phần hồ chứa tại thôn Nậm Lang, xã Suối Thầu, huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai.

Dự án có tổng mức đầu tư 1.170 tỉ đồng, cấp giấy chứng nhận thay đổi lần thứ nhất ngày 20/7/2009 cho công ty Vietracimex Lào Cai và tăng tổng mức đầu tư lên 2.147 tỷ đồng. Cấp giấy chứng nhận thay đổi lần 2 vào ngày 15/12/2011 và giấy chứng nhận thay đổi lần ba ngày 3/6/2013.

Theo lãnh đạo thanh tra tỉnh Lào Cai, dự án sai phạm rất lớn trên nhiều lĩnh vực. Cụ thể, về lĩnh vực xây dựng cơ bản của dự án vi phạm quy tắc các công trình vừa và nhỏ tỉnh Lào Cai.

Qua kiểm tra, các công trình, vật chất kiến trúc đã xây dựng không có giấy phép xây dựng, không có hồ sơ xin phép xây dựng, do đó vi phạm khoản 2, điều 10 luật xây dựng năm 2003 được sửa đổi 2009 thuộc hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động xây dựng.

Công trình không thực hiện kiểm tra và chứng nhận sự phù hợp về chất lượng công trình theo quy định.

KĐT Kim Chung - Di Trạch đắp chiếu hơn 10 năm

Trên lĩnh vực bất động sản dự án khu đô thị Kim Chung - Di Trạch là điển hình tai tiếng của Vietracimex.

Dự án bất động sản Kim Chung - Di Trạch được phê duyệt từ năm 2007 và có mức đầu tư giai đoạn 1 hơn 1.000 tỷ đồng. Thế nhưng sau hơn 1 thập kỷ trôi qua nơi đây gần như vẫn là bãi đất hoang thả cỏ mọc khi hàng loạt các công trình dang dở, biệt thự xây lên nhưng không có người ở.

Theo thông tin từ Chi cục Thuế huyện Hoài Đức, dự án khu đô thị Kim Chung - Di Trạch do Tổng Công ty CP Thương mại Xây dựng - Vietracimex, nay là WTO - làm chủ đầu tư hiện đang còn nợ hàng trăm tỷ đồng tiền sử dụng đất.

Dự án khu đô thị Kim Chung - Di Trạch là điển hình tai tiếng của Vietracimex (Ảnh internet)

Cụ thể, tổng số tiền Vietracimex chưa nộp ngân sách Nhà nước tính đến thời điểm 30/9/2020 là 463,9 tỷ đồng. Trong đó, số tiền chậm nộp tiền sử dụng đất còn nợ tạm tính 459 tỷ đồng. Tiền chậm nộp tiền thuế sử dụng đất phi nông nghiệp là 4,8 tỷ đồng.

Thực tế, dự án Kim Chung - Di Trạch từng nhiều lần bị UBND TP. Hà Nội nhắc nhở vì không triển khai. Nhưng rồi, dự án vẫn đắp chiếu. Đến tháng 06/2020, tại Hội nghị “Hà Nội 2020 - Hợp tác đầu tư và phát triển”, Kim Chung - Di Trạch lại nhận quyết định chủ trương đầu tư mới.

Dù Kim Chung - Di Trạch nhận được quyết định "tái sinh" thì vấn đề năng lực tài chính của chủ đầu tư lại gây ra những lùm xùm.

Theo đó, trong tháng 06/2020, Công ty cổ phần Năng lượng Hồng Phong 2, thành viên của Vietracimex đã phát hành 06 lô trái phiếu có tổng giá trị 1.600 tỷ đồng, kỳ hạn 06 năm, lãi suất cố định 10%/năm với 04 kỳ tính lãi đầu tiên và thả nổi các kỳ sau đó.

Hồng Phong 2 đã sử dụng quyền tài sản và tài sản hình thành trong tương lai của một số lô đất thấp tầng của dự án Khu đô thị Kim Chung - Di Trạch tại xã Kim Chung và xã Di Trạch, huyện Hoài Đức, làm tài sản bảo đảm cho lô trái phiếu này.

Để dự án kéo dài hơn một thập kỷ, nợ thuế chồng chất, thế chấp dự án để phát hành trái phiếu,… Vietracimex đang cho thấy sự loay hoay trong một mớ bòng bong, khó thoát ra khỏi, khi Kim Chung - Di Trạch vẫn chưa thể hồi sinh.

Với hàng loạt các bê bối như trên, dư luận thắc mắc rằng, căn cứ vào đâu để tiếp tục tin tưởng giao cho doanh nghiệp này thực hiện dự án? Và có nên giao dự án cho doanh nghiệp có lý lịch đầy rẫy tai tiếng như Vietracimex?

Nguồn: Kinh tế chứng khoán