Điều chỉnh “xét tuyển đại học sớm” để bảo đảm công bằng cho tất cả các thí sinh

(PLVN) - Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Hoàng Minh Sơn cho biết, việc có quy định chặt chẽ hơn nếu sử dụng học bạ để xét tuyển thì cần có kết quả học tập của cả năm lớp 12 cũng là hướng tới bảo đảm công bằng cho các thí sinh (TS) ứng tuyển. Nếu chỉ xét đến 5 học kỳ ở cấp THPT mà bỏ qua học kỳ II của lớp 12 sẽ khiến cho nhiều em chủ quan và không tập trung học tốt đều các môn.

Khi thí sinh “đổ xô” xét tuyển sớm

Thực tế những năm qua, ứng phó với dịch bệnh COVID-19, cùng với tự chủ đại học (ĐH), xét tuyển sớm ĐH trở thành giải pháp và lựa chọn của phần lớn TS. Ngay từ học kỳ 2 lớp 12, nhiều em đã chắc suất đỗ ĐH ở những trường, ngành ưa thích cùng với học bạ và chứng chỉ Ngoại ngữ đạt tiêu chí theo quy định của từng trường. Do đó, TS sẽ lơ là hoặc học lệch, chỉ quan tâm tới những môn xét tuyển theo khối ngành đã chọn, các môn còn lại chỉ cần đạt điểm “qua” kỳ thi tốt nghiệp THPT. Khi đó, TS đã đỗ xét tuyển sớm sẽ gây ảnh hưởng tới tâm lý các bạn đang ngày đêm lo lắng cho kỳ thi tốt nghiệp THPT, khi các bạn sẽ chỉ tập trung lấy điểm xét tuyển ĐH, cao đẳng (CĐ) từ kỳ thi này.

Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Hoàng Minh Sơn nhấn mạnh, trong bối cảnh thay đổi nhanh chóng của xã hội với nhiều ràng buộc, công tác tuyển sinh vẫn cần thay đổi, hạn chế các bất cập bởi có tác động lớn trực tiếp đến các trường và thí sinh, nhất là trong bối cảnh tự chủ ĐH hiện nay. Một trong những điểm sửa đổi, bổ sung trong dự thảo Quy chế là chỉ tiêu xét tuyển sớm do cơ sở đào tạo quy định nhưng không vượt quá 20% chỉ tiêu của từng ngành, nhóm ngành đào tạo.

Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn cho rằng, việc cần nhìn nhận và có điều chỉnh về “xét tuyển sớm” là rất cần thiết để bảo đảm công bằng cho tất cả các TS. Hơn nữa, điểm xét, điểm trúng tuyển của các phương thức, tổ hợp môn sử dụng để xét tuyển phải được quy đổi tương đương về một thang điểm chung, thống nhất đối với từng chương trình, ngành, nhóm ngành đào tạo.

Khẳng định việc tuyển sinh của ĐH, CĐ tác động rất lớn tới quá trình học ở giáo dục phổ thông, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn cho biết, việc có quy định chặt chẽ hơn nếu sử dụng học bạ để xét tuyển thì cần có kết quả học tập của cả năm lớp 12 cũng là hướng tới bảo đảm công bằng cho các TS ứng tuyển. Nếu chỉ xét đến 5 học kỳ ở cấp THPT mà bỏ qua học kỳ II của lớp 12 sẽ khiến cho nhiều em chủ quan và không tập trung học tốt đều các môn. Điều này sẽ rất khó khăn cho các em sau này khi vào đại học. Và việc dành quá nhiều thời gian và nguồn lực cho xét tuyển sớm sẽ tác động ngược trở lại giáo dục phổ thông.

Bà Vương Hương Giang, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội cho biết, trong những năm qua, Sở GD&ĐT Hà Nội luôn là đơn vị có số lượng TS đăng ký xét tuyển và xác nhận nhập học vào các trường ĐH, CĐ cao nhất trong cả nước với tỷ lệ nhập học ngày càng tăng dần.

Đồng thuận với quy định chỉ tiêu xét tuyển sớm của các trường ĐH và quy định điểm chuẩn trúng tuyển xét tuyển sớm (sau khi quy đổi tương đương) không thấp hơn điểm chuẩn trúng tuyển của đợt xét tuyển, bà Vương Hương Giang cho biết: “Trong những năm qua khi triển khai hỗ trợ TS tham gia xét tuyển sớm, Sở GD&ĐT Hà Nội thấy bộc lộ một số tồn tại như với mong muốn trúng tuyển vào các trường ĐH, CĐ bằng chỉ tiêu xét tuyển sớm nên TS đã làm nhiều hồ sơ đăng ký vào nhiều cơ sở đào tạo, dẫn đến các trường THPT mất rất nhiều thời gian, công sức để sao in học bạ, xác nhận hồ sơ cho TS trong khi đây là thời gian cao điểm của kỳ thi tốt nghiệp THPT. Hơn nữa, sau khi có kết quả trúng tuyển, TS không có tâm lý tiếp tục ôn tập, vì chỉ cần đạt được tốt nghiệp THPT, ảnh hưởng đến chất lượng kỳ thi và ảnh hưởng đến tâm lý ôn tập của các TS khác”.

Vì thế, bà Hương Giang cho rằng, việc quy định chỉ tiêu xét tuyển sớm và quy định điểm chuẩn trúng tuyển cần đảm bảo được sự công bằng giữa các TS trong các đợt xét tuyển và giảm được được các tồn tại nêu trên. Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội cũng đồng tình với quy định việc xét học bạ phải dùng kết quả học tập cả năm lớp 12 của TS. Vì như vậy, đảm bảo đánh giá kiến thức của thí sinh trong toàn cấp THPT và tránh được hiện tượng học lệch, hoặc bỏ không học một số môn ở học kỳ II năm lớp 12, vì chỉ học các môn để thi tốt nghiệp.

Cần tăng cường thanh tra, hậu kiểm

TS. Lê Trường Tùng - Chủ tịch Hội đồng Quản trị Trường ĐH FPT khẳng định, những gì Bộ GD&ĐT đã thực hiện và sửa đổi quy chế tuyển sinh trong những năm qua là vì mục đích nâng cao chất lượng, không chỉ chất lượng tuyển sinh, mà còn là chất lượng giáo dục phổ thông, đảm bảo công bằng cho các TS, góp phần xử lý TS ảo giúp các trường tuyển sinh theo kế hoạch, đơn giản hóa tối đa cho thí sinh, cho các trường, nhận cái khó về hệ thống… TS. Lê Trường Tùng cho rằng, đối với việc xét tuyển sớm, thì các trường cần quy định rõ, chỉ được thông báo trúng tuyển sớm sau kỳ thi tốt nghiệp THPT để đảm bảo không gây xáo trộn quá trình học tập, không ảnh hưởng đến kết quả kỳ thi THPT.

Cũng về vấn đề xét tuyển sớm, theo PGS.TS Nguyễn Đào Tùng, Giám đốc Học viện Tài chính, khi tất cả các trường đều xét tuyển sớm sẽ làm các trường phổ thông vất vả, khối lượng xác nhận nhiều, các em không quan tâm đến học kỳ II năm lớp 12. Có trường chỉ xét kết quả học tập của học sinh ở lớp 10, 11 và học kỳ I của lớp 12 nên có câu chuyện học sinh ăn Tết xong vào học kỳ II không tập trung học nữa.

“Do vậy, chúng tôi ủng hộ điểm mới trong dự thảo quy chế là nếu xét tuyển bằng học bạ THPT phải có đủ 6 học kỳ, để TS tập trung học tập nghiêm túc đến cuối năm học. Đồng thời, cần có cơ chế giám sát để các đơn vị thực hiện nghiêm quy chế; tăng cường chế tài về công tác thanh tra, hậu kiểm để công tác tuyển sinh đi vào nền nếp, hiệu quả”, PGS.TS Nguyễn Đào Tùng trao đổi.

Giám đốc Học viện Tài chính đề nghị, cần mạnh dạn bỏ hình thức xét tuyển sớm, bởi con số 20% dành cho xét tuyển sớm không mang nhiều ý nghĩa. Đồng thời, đẩy sớm thời gian xét tuyển đợt 1 để đợt 2 các trường tiếp tục tuyển sinh những em có nguyện vọng thực sự.

Chung quan điểm trên, TS. Võ Thanh Hải, Phó Hiệu trưởng ĐH Duy Tân cho rằng, việc các em lơ là, không tập trung học ở thời điểm cuối năm lớp 12, hay các em chỉ tập trung học những môn học để thi ở THPT cũng sẽ ảnh hưởng đến chất lượng, làm mất cân bằng đến quá trình các em học đại học sau này. TS. Võ Thanh Hải cũng ủng hộ việc bỏ hình thức xét tuyển sớm, cần siết chặt lại các quy định, để công tác tuyển sinh công bằng và hiệu quả hơn.

Đồng thời, các đại biểu cũng kiến nghị với các trường có tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực, thì cần sớm đưa điểm thi lên hệ thống chung để thuận tiện cho tất cả các trường trong quá trình tuyển sinh; việc sửa đổi quy chế cũng cần nhìn vào yếu tố kỹ thuật, hạ tầng, để tránh vất vả cho hệ thống…

Vụ trưởng Vụ Giáo dục ĐH (Bộ GD&ĐT) Nguyễn Thu Thủy cho biết, công tác tuyển sinh tác động đến quá nhiều đối tượng liên quan. Bà Nguyễn Thu Thủy cho rằng, làm sao tất cả vì lợi ích của TS đặt lên hàng đầu, đảm bảo sự công bằng, minh bạch, đồng thời nâng cao chất lượng đào tạo ở cả giáo dục phổ thông cũng như đầu vào ĐH, hướng tới đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho đất nước.