Nguy cơ mất trắng hơn trăm tỷ đồng vốn góp
Sau hơn chục năm hoạt động theo kiểu "sống lay lắt", Công ty CP Thép Sông Hồng đang làm thủ tục giải thể.
Đáng chú ý, vào ngày 18/11/2021, Tòa án Nhân dân tỉnh Phú Thọ đã có quyết định mở thủ tục phá sản đối với Công ty CP Thép Sông Hồng - Công ty liên kết cảu Tổng Công ty Sông Hồng (Mã chứng khoán SHG).
Nguyên nhân phá sản của Thép Sông Hồng đến nay vẫn chưa được công bố. Sau khi chính thức đổi tên thành Thép Sông Hồng, đơn vị này bắt đầu đi vào hoạt động từ năm 2009. Tuy nhiên, kết quả kinh doanh lại kém khả quan. Trong giai đoạn 2009-2011, Thép Sông Hồng lần lượt báo lỗ gần 30 tỷ đồng, 133 tỷ đồng và hơn 55 tỷ đồng.
Điều đáng nói, sau sự kiện này, Tổng Công ty Sông Hồng đối mặt nguy cơ mất trắng hơn trăm tỷ đồng vốn góp tại đây.
Cụ thể, trên báo cáo tài chính, Tổng công ty Sông Hồng cho hay, đã trích lập dự phòng khoản vốn góp 102 tỷ đồng vào Thép Sông Hồng.
Khu đất có vị trí đắc địa của Thép Sông Hồng ở Phú Thọ, trong khi đó, Tổng công ty Sông Hồng lại đang phải trích lập dự phòng mất vốn đầu tư vào đây. Ảnh: T.M/Báo Lao Động.
Tại SHG, Công ty CP Thép Sông Hồng cũng không phải là đơn vị duy nhất mà đơn vị chủ quản thất bại trong quá trình tái cơ cấu. Theo đó, khoản đầu tư vào Công ty CP Thép Sông Hồng có giá trị lớn nhất trong 27 khoản đầu tư của Tổng Công ty Sông Hồng vào các đơn vị.
Một trong các mục tiêu cổ phần hoá ngoài việc thu về thặng dư vốn cho Nhà nước còn nhằm thúc đẩy các doanh nghiệp phát triển mạnh mẽ hơn. Tuy nhiên có một trường hợp hy hữu là Tổng công ty Sông Hồng.
Từ một doanh nghiệp đầu ngành trong lĩnh vực xây dựng, bất động sản và có nhiều thành tựu, hậu cổ phần hóa, Tổng công ty này hiện trở thành doanh nghiệp đa ngành với hàng loạt khoản đầu tư thua lỗ và các dự án bất động sản dở dang
Kinh doanh bết bát sau cổ phần hóa
Tổng Công ty Sông Hồng (Mã chứng khoán: SHG) ra đời cách đây 60 năm, tiền thân là Công ty Kiến trúc Việt Trì, trực thuộc Bộ Xây dựng. Công ty này đã xây dựng một loạt các công trình lớn như nhà máy Supe phốt phát Lâm Thao, nhà máy giấy Bãi Bằng (Phú Thọ), sân bay Sao Vàng (Thanh Hoá), sân bay Nội Bài (Hà Nội)...các khu chung cư ở Hà Nội như Kim Liên, Giảng Võ....
Trụ sở Tổng Công ty Sông Hồng. Ảnh internet.
Trước đó, thực hiện chủ trương sắp xếp, đổi mới doanh nghiệp giai đoạn 2014 - 2015 theo Nghị quyết của Trung ương khóa IX và sự chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Xây dựng về nâng cao hiệu quả công tác quản lý, điều hành sản xuất kinh doanh của Tổng Công ty, Bộ Xây dựng đã có Công văn số 3351/BXD-QLDN ngày 18/12/2014 về việc chấp thuận phương án tái cấu trúc và nâng cao quản trị Tổng Công ty giai đoạn 2014-2015 và mục tiêu 2020.
Theo đó, Tổng Công ty Sông Hồng sẽ thực hiện thoái toàn bộ vốn đầu tư tại 17 đơn vị bao gồm, Công ty CP Xây dựng đô thị Sông Hồng, Công ty CP Sông Hồng Thăng Long, Công ty CP Sông Hồng 8, Công ty CP Đầu tư Thương mại và Xây dựng Công trình Giao thông Hà Nội, Công ty CP Sông Hồng Đà Nẵng, Công ty CP Thép Sông Hồng, Công ty CP Nhân lực quốc tế và Thương mại Sông Hồng, Công ty CP Sông Hồng Miền Trung, Công ty CP Sông Hồng 36, Công ty CP Xuất nhập khẩu và Xây dựng Sông Hồng, Công ty CP Sông Hồng Bình Tây, Công ty CP Tư vấn Xây dựng Sông Hồng, Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Sông Hồng 9, Công ty CP Sông Hồng Tây Đô, Công ty CP Sông Hồng 6, Công ty CP Đầu tư và Kinh doanh BĐS Hà Nội Sông Hồng, Công ty CP Sông Hồng Đại Phát.
SHG trích lập dự phòng đầu tư vào các Công ty thành viên. (Nguồn ảnh: Báo cáo tài chính bán niên đã soát xét tính đến tháng 6/2021)
Dù vậy, đến cuối tháng 6/2021 trên báo cáo tài chính bán niên đã soát xét Tổng Công ty Sông Hồng cho thấy, có 7 khoản đầu tư vào công ty con, 13 khoản đầu tư vào các công ty liên kết và 7 khoản đầu tư vào các công ty khác.
Đặc biệt, 11/17 đơn vị có tên trong danh sách thoái toàn bộ vốn theo Công văn số 3351/BXD-QLDN ngày 18/12/2014 vẫn còn trên báo cáo tài chính của Tổng Công ty Sông Hồng.
Hơn nữa, trong khoảng 27 khoản đầu tư có giá trị đầu tư gốc gần 284 tỷ đồng, Tổng Công ty Sông Hồng phải trích lập dự phòng gần hết, với tổng giá trị trích lập gần 219 tỷ đồn (tương đương 77% giá trị đầu tư).
Tháng 11/2021, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước phát đi thông báo xử phạt hành chính số tiền 85 triệu đồng đối với Tổng Công ty cổ phần Sông Hồng. Vì đã không công bố đối với thông tin phải công bố theo quy định pháp luật.
Nửa đầu năm 2021, Tổng Công ty Sông Hồng ghi nhận doanh thu 9,4 tỷ đồng, giảm 62% so với cùng kỳ năm 2020. Sau khi khấu trừ chi phí, doanh nghiệp báo lỗ lên đến 27 tỷ đồng.
Đi cùng sự khó khăn tại các khoản đầu tư vào công ty con, công ty liên kết và các dự án bất động sản, trong gần một thập niên trở lại đây, cả doanh thu và lợi nhuận của tổng công ty này đã liên tục lao dốc.
Doanh thu thuần năm 2015 của SHG từng đạt 956 tỷ đồng và sau đó lao dốc về chỉ còn 42 tỷ đồng vào năm 2020.
Từ doanh nghiệp có quy mô tài sản trên 3.000 tỷ, doanh thu gần 3.300 tỷ đồng trước năm 2011, tổng tài sản của Tổng Công ty Sông Hồng đã giảm mạnh về mức trên 1.000 tỷ đồng hiện tại và doanh thu chỉ còn vài chục tỷ đồng trong những năm gần đây.
Tổng công ty này cũng đã thua lỗ liên tục từ năm 2015 đến nay với số lỗ lũy kế đến tháng 6/2021 lên tới 1.056 tỷ đồng, cao gấp 4 lần vốn điều lệ.
Kiểm toán chỉ ra loạt "vấn đề" tại SHG
Đáng nói hơn, tại báo cáo tài chính này, kiểm toán cũng đã đưa ra các cơ sở kết luận ngoại trừ đối với các công ty thuộc Tổng Công ty Sông Hồng.
Cụ thể, Tổng Công ty và các công ty con chưa có biên bản đối chiếu các khoản nợ phải trả tại thời điểm 30/6/2021 với số tiền lần lượt là 118,4 tỷ đồng và 356,3 tỷ đồng. Đồng thời, tại thời điểm lập báo cáo tài chính, SHG cũng chưa trích lập dự phòng khoản phải thu khó đòi.
Ngoài ra, do cách thức quản lý của các Công ty con nên kiểm toán viên không thể tham gia soát xét hàng tồn kho tại ngày 30/6/2021 của các Công ty con, với các thông tin đã được cung cấp và bằng các thủ tục thay thế đã thực hiện, kiểm toán vẫn không thể đánh giá tính hiện hữu, đầy đủ, giá trị cần dự phòng giảm giá của khoản mục hàng tồn kho trên Báo cáo tài chính hợp nhất giữa niên độ kèm theo của Tổng Công ty tại ngày 30/6/2021 với giá trị là 208,3 tỷ đồng.
Kết quả kinh doanh của Tổng công ty Sông Hồng trong giai đoạn 2015 - 2020.
Kiểm toán nhấn mạnh: “Chúng tôi không thể đưa ra kết luận về tính hiện hữu, đầy đủ, giá trị cần dự phòng giảm giá của khoản mục hàng tồn kho cũng như ảnh hưởng của chúng đối với các khoản mục khác trên Báo cáo tài chính hợp nhất giữa niên độ tại ngày 30/6/2021 của Tổng Công ty.”
Bên cạnh đó, Tổng Công ty chưa thu thập được Báo cáo tài chính cho kỳ kế toán 6 tháng kết thúc ngày 30/6/2021 của Công ty CP Sông Hồng Đà Nẵng là Công ty con của Tổng Công ty (do Công ty này đã dừng hoạt động và không có cán bộ quản lý và kế toán). Số liệu được sử dụng để lập Báo cáo tài chính hợp nhất giữa niên độ của Tổng Công ty là số liệu trên Báo cáo tài chính cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/2016.
Do đó, kiểm toán viên không thể thu thập được đầy đủ bằng chứng về số liệu Tài sản (50,97 tỷ đồng), Nợ phải trả (62,05 tỷ đồng), vốn chủ sở hữu (âm 11,07 tỷ đồng) và các khoản mục liên quan của Công ty con nói trên được trình bày trong Báo cáo tài chính hợp nhất giữa niên độ cho kỳ kế toán 6 tháng kết thúc ngày 30/6/2021 của Tổng Công ty.
Tổng Công ty chưa thu thập được Báo cáo tài chính cho kỳ kế toán 6 tháng kết thúc ngày 30/6/2021 của 10 Công ty liên kết, đơn cử như Công ty CP Thép Sông Hồng, Công ty CP Sông Hồng 36, Công ty CP Sông Hồng 8 (Metroco Sông Hồng)..với giá trị đầu tư là 144,3 tỷ đồng và các công ty nhận đầu tư dài hạn khác với giá trị đầu tư là 8,2 tỷ đồng.
"Chúng tôi không thể đưa ra kết luận về giá trị của các khoản đầu tư tài chính nói trên cũng như ảnh hưởng của chúng đối với các khoản mục khác trên Báo cáo tài chính hợp nhất giữa niên độ cho kỳ kế toán 6 tháng kết thúc ngày 30/6/2021 của Tổng Công ty", kiểm toán viên nêu rõ.
Dữ liệu báo cáo tài chính cho thấy, Tổng công ty Sông Hồng đang phải trích lập dự phòng 82/84 tỷ đồng đã đầu tư vào 7 công ty con khác trong nhiều lĩnh vực, tương đương gần 98% giá trị đầu tư.
Với các khoản đầu tư vào công ty liên kết, trong tổng số 192 tỷ đồng đã rót vốn vào các công ty này, Tổng Công ty Sông Hồng cũng đang phải trích lập dự phòng gần 134 tỷ.
Loạt dự án dang dở khi cổ phần hóa
Không chỉ kém hiệu quả trong hoạt động đầu tư góp vốn, hàng loạt dự án bất động sản của Tổng Công ty Sông Hồng cũng rơi vào tình trạng dở dang, bế tắc như: Tổ hợp công trình đa chức năng Sông Hồng Tower, có diện tích 1,38ha tại (phường Xuân Tảo và Cổ Nhuế 1, Hà Nội) hay dự án khách sạn Royal Sông Hồng tại TP Lào Cai (tỉnh Lào Cai) khởi công từ quý IV/2009 đến năm 2015 thì dừng thi công;...
Cụ thể, Tổng Công ty Sông Hồng là chủ đầu tư dự án Tổ hợp công trình đa chức năng Sông Hồng Tower trên lô đất 1,38 ha tại Khu đô thị mới Hà Nội (phường Xuân Tảo và Cổ Nhuế 1). Tổng mức đầu tư ban đầu cho dự án là 1.192 tỷ đồng, thực hiện trong giai đoạn 2010 - 2013. Tuy nhiên, đến nay, dự án vẫn đang trong quá trình trình UBND TP Hà Nội phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết 1/500.
Tại dự án Khách sạn Royal Sông Hồng (tỉnh Lào Cai), Tổng Công ty Sông Hồng cũng là chủ đầu tư với vốn dự kiến 47,6 tỷ đồng, khởi công từ quý IV/2009 nhưng đến năm 2015 thì dừng thi công. Đến nay, dự án mới hoàn thành được 90% công việc và phương án lập công ty cổ phần để thực hiện tiếp dự án vẫn chưa được thực hiện.
Tại dự án xây dựng khu nhà ở cán bộ Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật trên khu đất rộng 2,06 ha tại Xuân Đỉnh, Nam Từ Liêm, có tổng vốn đầu tư 1.250 tỷ đồng, thời gian thực hiện từ quý I/2011-2014. Dự án do Tổng Công ty Sông Hồng hợp tác đầu tư với Công ty CP Tập đoàn dược phẩm Vimedimex, trong đó Tổng Công ty Sông Hồng chỉ góp vốn 10% nhưng sau đó đã không góp đủ số vốn theo đúng hạn và Vimedimex đã trở thành đơn vị góp 100% vốn vào dự án.
Phối cảnh khu nhà ở cán bộ Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật (Ảnh: SHG)
Ngoài ra, Tổng công ty Sông Hồng còn đang gặp khó tại hàng loạt dự án khác cũng với lý do tương tự về điều chỉnh quy hoạch, thiếu vốn, như dự án Lập quy hoạch chi tiết khu đất kinh tế địa phương tại phường Lĩnh Nam, quận Hoàng Mai. Hay tại dự án lập quy hoạch chi tiết 1/500 tại khu đất 70 - 72 An Dương với diện tích hơn 19.000m2, đây là đất thuê trả tiền hàng năm, thời hạn 50 năm từ ngày 15/10/1993…
Mới đây, ngày 17/3/2022 Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã ký Quyết định số 360 phê duyệt Đề án “Cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước, trọng tâm là tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước giai đoạn 2021-2025”, những trường hợp như của Tổng Công ty Sông Hồng sẽ phải xử lý dứt điểm.
Trong quyết định này nêu rõ, cơ cấu lại có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào các doanh nghiệp yếu kém, thua lỗ. Xử lý cơ bản dự án, công trình chậm tiến độ, đầu tư kém hiệu quả, thua lỗ kéo dài của các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước, doanh nghiệp nhà nước.
Đề án nêu trong giai đoạn 2021-2025 đặt mục tiêu nộp ngân sách nhà nước tối thiểu 248.000 tỷ đồng từ cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước, trọng tâm là tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước.
Trả lời trên báo Lao Động - Ông Trần Anh Tài, Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Sông Hồng - cho biết, để giải quyết những khó khăn, nhiều lần đơn vị đã làm việc với các cơ quan chức năng như: Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính, Ủy ban Kiểm tra Trung ương… Theo đó, giải pháp duy nhất hiện nay là buộc phải thoái vốn nhà nước khỏi doanh nghiệp với hy vọng thu hút được các nguồn vốn khác từ bên ngoài để vực dậy doanh nghiệp.
Pháp luật Plus sẽ tiếp tục thông tin.
Nguồn: Phapluatplus.vn
