Chợ Âm Dương (hay còn gọi là chợ Âm Phủ) chỉ họp phiên duy nhất vào đêm mùng 4 và kết thúc vào sáng mùng 5 Tết tại làng Ó, nay là khu Xuân Ổ, phường Võ Cường, thành phố Bắc Ninh.
Năm nay, theo lịch dương, phiên chợ Âm Dương diễn ra vào ngày 4 và 5/2 của năm 2022.
Chợ Âm Phủ (hay còn gọi là chợ Âm - Dương) chỉ họp phiên duy nhất vào đêm mùng 4 và kết thúc vào sáng mùng 5 Tết tại làng Ó, nay là khu Xuân Ổ, phường Võ Cường, thành phố Bắc Ninh.
Ông Nguyễn Xuân Hùng - Trưởng khu Xuân Ổ cho biết, chợ Âm Dương diễn ra tại Bãi Hồ để người đã mất gặp lại người thân, người quen trên trần gian. Như quan niệm cũ, người sống sẽ thắp hương, đốt vàng mã, đốt nến hoặc ngọn đèn dầu để kết nối với thế giới bên kia.
"Chợ Âm Dương là cơ hội để người sống cúng cho người đã khuất để thế giới yên ổn, chợ Âm Dương còn mang mục đích "mua may, bán rủi". Trong chợ, người mua không ai mặc cả, người bán không đếm lại tiền người mua trả", ông Hùng nói.
Nhiều bạn trẻ không ngại đường xa, trời rét để đến chợ Âm Phủ cho thỏa chí tò mò.
Với người dân làng Ó, ngày mùng 5 Tết rất ý nghĩa vì vừa là ngày Hội làng, vừa là ngày mừng chiến công vua Quang Trung Nguyễn Huệ đánh tan 29 vạn quân Thanh xâm lược bờ cõi.
Người tới chợ sẽ mua những sản vật nông nghiệp như củ cà rốt, quả cà chua, quả gấc, quả đu đủ, quả táo... để cầu may mắn nhưng tuyệt đối không mặc cả.
Thay vì đưa tiền cho người bán, người mua sẽ thả tiền vào chậu nước, nếu tiền nổi lên thì đó là tiền của người âm, nếu tiền chìm xuống thì đó là tiền của người dương.
Ở khu vực giữa chợ Âm Dương, một mâm cháo cúng được bày ra để những “người” không nơi nương tựa có một bữa ăn ấm lòng ngày Tết.
Những mâm cháo trắng sau khi làm lễ sẽ được bày ra một bàn lớn gần ngã ba chợ Âm Dương để những người đói ăn có một bữa no ngày đầu xuân năm mới.
Một vài cụ lão ở làng Ó kể, trời sáng, người dân ra kiểm đếm tiền bán hàng thì thấy cả vỏ hến, hòn đá cuội... Dù vậy, mọi người đều vui vẻ và coi đó là điềm lành, hứa hẹn một năm buôn bán, làm nông nghiệp thuận lợi.
Trong khung cảnh đêm tối, ánh nến le lói trong từng gian hàng là thứ duy nhất dẫn lối người đi chợ. Theo ánh nến hiu hắt, người đi chợ sẽ được đưa tới các gian hàng bán rượu, cau, trầu, hàng mã, hương...
Ánh nến le lói trong từng gian hàng là thứ duy nhất dẫn lối người đi chợ.
Khi chợ vãn, người dân mặc trang phục truyền thống, hát quan họ Bắc Ninh với làn điệu cổ như "mùng 5 hội Ó", "dọn quán bán hàng", "khách đến chơi nhà"...
Một gian hàng tại chợ Âm Phủ chỉ le lói ánh sáng từ ngọn nến.
Không chỉ có người già mới đốt vàng mã cho người âm ở chợ Âm Phủ, nhiều bạn trẻ trải nghiệm mua vàng mã bằng cách thả tiền giấy vào nước sau đó hóa vàng cho người đã khuất không nơi nương tựa theo phong tục xưa
Theo các tài liệu sử sách để lại, chợ Âm Dương có từ năm Nhâm Dần 43 sau Công nguyên và chỉ được họp phiên duy nhất vào đêm mùng 4 và kết thúc vào rạng sáng ngày mùng 5 Tháng Giêng. Với ý nghĩa chợ họp là cơ hội để người đã mất và người sống được gặp lại nhau.
Người dân tin rằng, hòa lẫn trong dòng người đến phiên chợ đêm sẽ có cả hương hồn của ông cha, người thân hiện về tìm gặp lại mọi người. Đi chợ Âm Dương cũng là một hình thức để an ủi, động viên nhau xua tan đi nỗi buồn, thương nhớ người thân đã khuất.
Chợ không sử dụng đèn sáng mà chỉ có một số ngọn nến nhỏ bé soi hàng. Những người đi chợ không nói cười ồn ào vì sợ những linh hồn hoảng sợ, làm mất đi sự tôn nghiêm của không gian trong chợ.
Nguồn: Phapluatplus.vn
